Hylke Speerstra vertelt in vierdelige podcast Testamint fan de siel zijn levensverhaal: 'Dit is myn neilittenskip'
Tekst Anne Roel van der Meer | Foto Niels de Vries | 11 november 2023
Link nei de podcast: https://lc.nl/friesland/Hylke-Speerstra-87-vertelt-in-vierdelige-podcast-zijn-levensverhaal-28743963.html
Hylke Speerstra (87) liet in Testamint fan de siel, zijn laatste boek, al meer van zichzelf zien dan in eerder werk. In een vierdelige Friestalige LC-podcast met dezelfde titel is de schrijver en voormalig hoofdredacteur van deze krant ronduit openhartig
Het is een beetje mysterieus, een beetje spannend ook, zegt Hylke Speerstra. Het idee dat er straks in verschillende Friese huiskamers of auto’s en misschien ook wel in Canada, de Verenigde Staten, Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika naar zijn levensverhaal wordt geluisterd, zorgt voor kriebels.
Vrijwel dagelijks komen er mails binnen van lezers van zijn boeken. Maar komen er straks ook reacties als er naar zijn verhalen is geluisterd? In de podcast gaat het meer dan ooit over zijn eigen levensgeschiedenis. ,,Ik bin hiel benijd hoe’t it oerkomme sil.”
De podcast, gepresenteerd en samengesteld door Martine van der Steege, is dus ook een testament van zijn eigen ziel. De serie kwam vrijdagavond online, nadat Speerstra in het Provinsjehûs de Fryske Anjer in ontvangst had genomen, een erkenning van zijn betekenis voor het Fries en de Friese literatuur.
‘In tried dy’t my ferbynt mei de harkers’
,,De podcast is myn legacy , om dat bestjoerlike klisjee mar ris te brûken”, zegt Speerstra. ,,Dit is myn neilittenskip. Dy wie der al yn wurden, mar is der no ek yn lûd. Ik hoopje dat der by de minsken wat hingjen bliuwt fan wat ik fertel. Dat der in tried ûntstiet dy’t my lykas mei myn lêzers ferbynt mei de harkers.”
Speerstra vertelt dat hij elk jaar een paar dagen naar Berlijn gaat. In de Staatsbibliotheek raakt hij altijd overweldigd door de duizenden en duizenden boeken die alleen al de Duitse literatuur rijk is. Dat maakt hem nederig. ,,Ik kin net oars as it nut fan wat ik yn myn libben dien ha o sa relativearje. C’est tout, c’est rien . It is fan alles, mar ek hielendal neat. Ik bin mar ien fan de miskien wol miljoenen ferhalefertellers yn de wrâld… Mar ik spring hjir wat yn it each.”
‘Ik haw mysels iepensteld’
Als schrijver heeft Speerstra, zo zegt hij, altijd verhalen willen vertellen die ertoe doen. ,,Ut alle reaksjes docht bliken dat se by lêzers soargje foar treast en ûntroering. Miskien is dat wol de wearde fan ferhalen. Ik hoopje dat it mei myn podcast-fertellingen net oars wêze sil.”
,,It haw mysels iepensteld oer myn eigen libben”, vervolgt hij. ,,Martine hat my aardich binnenstebûten krigen. Ik fertel ûnder mear oer myn bernetiid, mar ek oer ferwanten en freonen dy’t my ûntfallen binne. Dat wol dy as man op jierren wolris wat mankelyk en trystich meitsje. Ik fertel ek oer de Fryske taal. Dy wurdt op skoallen net goed ûnderwiisd en stiet dêrtroch faai, mar is tagelyk taai as hier.”
Schrijven in het Fries, vertellen in het Fries. Het is wat Speerstra, van wie ook boeken in het Nederlands en Engels verschijnen, het liefste doet. ,,De minske is in sipel. Hielendal yn it binnenste sit de memmetaal. Dêromhinne lizze de lossere skilen, fan de letter oanlearde talen. By it âlder wurden, blêdet de sipel ôf. Mar yn de kearn bliuwt de memmetaal oer. Ek al binne it noch mar in pear lêste wurden.”
‘De harkers boeie’
Het maken van de podcastserie heeft Speerstra ervaren als een avontuur. ,,It is oars as fertelle foar in folle seal. Ik hoopje dat ik de harkers ek fia de podcast boeie kin.”
Of dit echt zijn laatste kunstje is? Speerstra denkt even na. ,,Ik lit noch wolris yn my omgean en skriuw in jongesboek foar lêzers tusken de njoggen en njoggentich jier. Yn Kanada haw ik in ferhaal opdien, eins in Noarsk ferhaal. Dêr soe ik noch wol in draai oan jaan wolle en it yn Fryslân ôfspylje litte. Mar dat binne mar harsenspinsels.”
‘Konkurrinsje’
En verder? ,,As minsken dizze podcast moai fine, dan krijt myn skriuwerskip konkurrinsje fan mysels. Noait ferkeard.”
